Nasi przodkowie uważnie przyglądali się światu. Ich obserwacje i doświadczenia zostały nam przekazane w formie licznych powiedzeń i przysłów, z których możemy czerpać do woli.
Kwiecień
Chcesz mieć kęs płótna dobrego, siej len na św. Jerzego. (19 kwietnia)
Choć i w kwietniu słonko grzeje, nieraz pole śnieg zawieje.
Chociaż święty Wincenty, jednak szczypie mróz w pięty. (5 kwietnia)
Chodzisz na Marka bez koszuli, w maju kożuchem się otulisz. (25 kwietnia)
Ciepłe deszcze w kwiecień rokują pogodną jesień.
Ciepły kwiecień, mokry maj, będzie żytko jako gaj.
Co Marek zagrzeje, Pankracy (12.05) wywieje. (25 kwietnia)
Co na Marka się stanie, to na ogrodników odstanie. (25 kwietnia)
Czasem kwietnia, pora letnia; czasem zwiedzie, w marzec zjedzie.
Deszcze częste w kwietniu wróżą, że owoców będzie dużo.
Dzień na święty Makary pewnie przepowiada, czy we wrześniu pogoda, czy też ciągle pada. (10 kwietnia)
Gdy kwiecień chmurny, a maj z wiatrami, rok żyzny przed nami.
Gdy Marek z deszczem przychodzi, posuchę w lecie rodzi. (25 kwietnia)
Gdy na świętego Wojciecha rano deszcz pada, do połowy lata suszę zapowiada. (23 kwietnia)
Gdy na Wojciecha rano plucha, do połowy lata będzie ziemia sucha. (23 kwietnia)
Gdy przed Wojciechem grzmi, długo jeszcze zima śni. (23 kwietnia)
Gdy Wojciech rano rosi, pół lata posuchę nosi. (23 kwietnia)
Gdy w końcu kwietnia deszcz porosi, błogosławieństwo polom przynosi.
Gdyby w kwietniu nie padało, to owoców będzie mało.
Grzmot w kwietniu dobra nowina, już szron roślin nie pościna
Jak przygrzeje słonko, przejdzie kwiecień łąką.
Ile razy przed Wojciechem zagrzmi na pola, tyle razy po Wojciechu zabieli się rola. (23 kwietnia)
Jak długo żaby przed Markiem rechoczą, tak długo deszczu po Marku nie zoczą. (25 kwietnia)
Jak w kwietniu mróz, to na pagórku siana wóz.
Jak w kwietniu rosa, to dosiewaj chłopie mocno prosa.
Jeszcze w kwietniu zimno i na żaby i na baby, i na las, a najwięcej na nas.
Jeśli w kwietniu pszczoły latają, to długie chłody się zapowiadają.
Jeśli Jerzy zbliża się pogodnie, będzie tak cztery tygodnie. (23 kwietnia)
Jeżeli w kwietniu posuszy, nic się w polu nie ruszy.
Jeśli w święty Paweł śnieg albo deszcz pada, dobrych się urodzajów spodziewać wypada. (28 kwietnia)
Kiedy Jerzy pogodą częstuje, wnet się pogoda zepsuje. (23 kwietnia)
Kiedy Marek przypieka, człek jeszcze na ziąb ponarzeka. (25 kwietnia)
Kiedy w kwietniu słonko grzeje, wtedy chłop nie zubożeje.
Kwiecień co deszczem rosi, wiele owoców przynosi.
Kwiecień, gdy deszczem plecie, maj wystroi kwieciem.
Kwiecień, gdy jest suchy, nie daje dobrej otuchy.
Kwiecień plecień, bo przeplata, trochę zimy, trochę lata.
Kwiecień wilgotny obiecuje rok stokrotny.
Mokre dni kwietnia zazwyczaj wróżą, że w lecie będzie owoców dużo.
Na kwiecień lada z czego wianek upleciem.
Na Marka człek bez koszuli, a w Ogrodników przy piecu się tuli. (25 kwietnia)
Na świętego Augustyna orka dobrze się poczyna. (29 kwietnia)
Na świętego Donata idź po pracę do brata. (7 kwietnia)
Na świętego Franciszka chłop w polu nic nie zyska. (2 kwietnia)
Na świętego Franciszka nieraz dobrze grzmi i łyska. (2 kwietnia)
Na świętego Franciszka przylatuje Pliszka. (2 kwietnia)
Na świętego Franciszka szuka ziarnek w polu myszka. (2 kwietnia)
Na świętego Franciszka zielenią się łany i ze swego zimowiska wracają bociany. (2 kwietnia)
Na Świętego Izydora dla bociana pora. (4 kwietnia)
Na Świętego Justyna siew się w polu zaczyna. (14 kwietnia)
Na świętego Marka późny owiec, ranna tatarka. (25 kwietnia)
Na świętego Marka wyłazi groch z garnka. (25 kwietnia)
Na święty Wincenty nie chodź bosymi pięty, bo nieraz mrozek cięty. (5 kwietnia)
Pierwszy kwietnia - bajów pletnia.
Po świętym Franciszku już rżną na żytnisku.
Prima aprilis: nie czytaj, nie słuchaj, bo się omylisz.
Pogody kwietniowe - słoty majowe.
Przyjdzie kwiecień, ostatki z gumna wymieciem.
Siej groch na świętego Marka, nie wyleci z garka (25 kwietnia)
Sprzyja nam rok, gdy wilgotny kwiecień, gdy nie bardzo słotny.
Suchy kwiecień, mokry maj - będzie żyto jak gaj.
Świętego Marka nie ma co włożyć do garka! (25 kwietnia)
Święty Marek poszedł na folwark oglądać żytko, czy zeszło wszytko. (25 kwietnia)
Święty Marek rzucił do wody ogarek. (25 kwietnia) oznacza, że od tego dnia cieplejsza woda
W kwietniu, gdy nieba od północy grożą grzmotem, chwal Boga, zdrowie, żyzność wróżą.
W kwietniu kwiatek – to gagatek, ale w maju przebierają.
W kwietniu łagodne kwiatki, w grudniu śnieżne płatki.
W kwietniu po brzegach lody niosą jęczmienia urody.
W kwietniu posucha, niknie rolnikom otucha.
W kwietniu posusza, nic z ziemi się nie rusza.
W prima aprilis się omylisz, gdzie postąpisz, gdzie się schylisz.
Przysłowia na cały rok - TUTAJ
Literatura:
Adalberg S., Księga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, Warszawa 1894
Kolberg O., Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce, tom 17, druk. Jana Jaworskiego, 1884
Kolberg O., Przysłowia, tom 60, Warszawa 1977
Księga przysłów. Przypowieści i wrażeń przysłowiowych polskich, Druk E. Skiwskiego, 1894
Popławska D., Świątek – Brzezińska M., Słownik frazeologiczny języka polskiego, Bielsko Biała 2008
Stefańska – Jokiel K., Skarbiec przysłów. Przysłowia polskie, Wrocław 2005
Świerczyńska D., Przysłowia są.. na wszystko, Warszawa 2009
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz