Legendy chełmińskie

Koniec ubiegłego roku był pełen niespodzianek. Niemal w Wigilię otrzymałam wyjątkowy prezent. Było to wyczekane wydanie „Legend chełmińskich”, które ukazały się nakładem gdyńskiego Wydawnictwa Region.

            Niech nie myli Was tytuł. „Legendy chełmińskie” obejmują bowiem nie tylko podania i legendy Chełmna i okolic. W książce zawarłam bowiem opowieści związane z szeroko pojętą Ziemią Chełmińską, w skład której w XIV wieku wchodziły również: Ziemia Michałowska i Ziemia Lubawska. Ostatecznie tereny te obejmowały dzisiejsze powiaty: chełmiński, golubsko – dobrzyński, grudziądzki, toruński i wąbrzeski oraz znaczną część powiatów: brodnickiego, działdowskiego, iławskiego i nowomiejskiego. Ten właśnie obszar stał się dla mnie granicą zainteresowań. Wiele motywów, które występują w podaniach i legendach jest wspólnych, więc musiałam dokonać selekcji. Mam nadzieję, że wybrałam najciekawsze i najbardziej charakterystyczne opowieści, gdyż burzliwe dzieje tego regionu aż prosiły się o wydobycie na światło dzienne wielu już zapomnianych legend.

Książkę napisałam z myślą o tych, którym bliskie jest dziedzictwo kulturowe regionu. Podania i legendy są nadal aktualne i budzą żywe emocje. Niemal każda miejscowość ma swoje opowieści, przechowywane i pieczołowicie pielęgnowane w pamięci i świadomości mieszkańców. Stanowiły i stanowią ich integralną część. Choć obrosły ludową wyobraźnią, zawsze zawierają w sobie przysłowiowe ziarno prawdy.

            Wiadomości czerpałam zarówno od mieszkańców, którzy z chęcią opowiadali zasłyszane od dziadków podania i legendy, jak i z literatury dziewiętnastowiecznej i dwudziestowiecznej. Do głównych źródeł zaliczyłabym przede wszystkim niemieckie pozycje Paula Behrenda, Edmunda Pohla i Maxa Perlbacha oraz polskich znawców literatury ludowej takich jak: Władysław Łęga, Jakub Fankidejski, Józef Leliwa – Piotrowicz, Emilia Sukertowa. Korzystałam również z utworów bardziej współczesnych, związanych z określonymi ramami terytorialnymi. Niektóre podania są oparte na opowieściach ludowych i często nie odzwierciedlają faktów historycznych.

            Wszystkim i każdemu z osobna życzę miłej lektury!