28 października o godzinie 17°° w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Iławie rozpocznie się niezwykły wieczór. To właśnie wówczas odbędzie się „Halloween”, w którym będę miała zaszczyt uczestniczyć.
Poza strasznymi historiami; biegającymi po całej bibliotece duchami, wampirami i innymi istotami będzie także opowieść o prawdziwych wydarzeniach- porozmawiamy na tematy procesów o czary, mitologii słowiańskiej, dawnych zwyczajów i tradycji. Być może niejeden uczestnik nieco inaczej spojrzy na bogactwo naszej przeszłości i przekona się, iż mitologia Słowian jest równie inspirująca, a rzeczywiste wydarzenia bywają straszliwsze niż fikcja.
Zapraszam!
A teraz kilka słów na temat samego święta.
Dzień poświęcony zmarłym był obchodzony we wszystkich kulturach. Wspomnę tu tylko kilka z nich:
Halloween wywodzi się z celtyckiego święta Samhain obchodzonego 1 listopada. W tym dniu granica pomiędzy światami żywych i zmarłych przestawała istnieć, a mieszkańcy zaświatów wyłaniali się z kurhanów i wyruszali na spotkanie z żywymi. Zwyczaje palenia ognisk i przebierania się pochodzą prawdopodobnie z konieczności odstraszania złych duchów.
Nasi przodkowie Słowianie w nocy z 31 października na 1 listopada świętowali Dziady, podczas których nawiązywano kontakty z duszami zmarłych i starano się zyskać ich przychylność. Przygotowywano strawę dla błąkających się dusz, zapalając ogniska na rozstajach oświetlano im drogę do domu, ogrzewano dusze, a zarazem odpędzano upiory. Pozostałość tego zwyczaju można odnaleźć w zniczach.
W Meksyku 1 listopada do dziś istnieje Dzień Zmarłych wywodzący się z prekolumbijskiego święta, podczas którego oddaje się cześć zmarłym i zacieśnia więzy rodzinne.
Dla odmiany starożytni Rzymianie święto ku czci duchów zmarłych przodków celebrowali 21 lutego. Były to Feralia, podczas których Rzymianie składali wianki, kwiaty i strawę na grobach. Święto kończyło się dzień później, kiedy rodziny spotykały się na uczcie.
Współczesne Zaduszki są odpowiednikiem tych świąt. 1 listopada obchodzimy Dzień Wszystkich Świętych, podczas którego wspominani są wszyscy święci. 2 listopada przypada Dzień Zaduszny. Podczas tych dwóch dni odwiedzamy cmentarze, składamy kwiaty i wieńce na grobach, zapalamy znicze i modlimy się w intencji tych, którzy odeszli.
J. Wood, Celtowie, Warszawa 2002
A. Gieysztor, Mitologia Słowian, Warszawa 1982
M. Jaczynowska, Religie świata rzymskiego, Warszawa 1990
