grudnia 08, 2020

Zasada Duranki – reinkarnacja w religii ludów Mezopotamii

 

Reinkarnacja w Mezopotamii
Maurizio Lanciatti z Pixabay

CZYM JEST REINKARNACJA?


   Reinkarnacja
(powtórne wcielenie) to pojęcie, które zna niemal każdy. Jest to pogląd, według którego ludzka dusza wciela się po śmierci w nowe ciało. Pojęcie to kojarzymy najczęściej z buddyzmem, choć obecnie przekonanie o wędrówce dusz jest niezwykle popularne także w Europie i Ameryce.


Tymczasem niewiele osób wie, że wiara w cykliczny powrót dusz dotyczy bardzo wielu religii, a jej ślady odnajdujemy niemal na każdym kroku. Dotyczy to między innymi starożytnej Grecji i Celtów, hinduizmu, a nawet chrześcijaństwa i islamu. Kiedy jednak sięgniemy jeszcze głębiej dotrzemy do kolebki cywilizacji, którą jest Mezopotamia oraz Sumerowie. To właśnie tam pojawiła się magiczna i niemal zupełnie zapomniana "Zasada Duranki".

 

NAJBARDZIEJ ZNANA WIZJA ŚMIERCI W MEZOPOTAMII

         Najbardziej rozpowszechniona wizja życia po śmierci wśród mieszkańców Mezopotamii bynajmniej nie zachęca do jej zgłębiania. Otóż według głównego nurtu mitologii, zmarli mieli nosić pióra zamiast odzieży i żywić się prochem. Nie pozostawało im też nic poza tułaniem się po królestwie bogini Ereshkigal,  płaczem i zawodzeniem.

To niezbyt kusząca wizja, prawda?

Jest to jednak tylko mały wycinek mitologii ludów Mezopotamii. Sumeryjski świat zmarłych, tak zwana Kraina bez Powrotu był w rzeczywistości o miejscem, w którym działo się znacznie więcej. Główną osią wierzeń stanowiła zaś... reinkarnacja. Wszystko zaś działo się za sprawą boga Duranki.

 

KIM (CZYM) BYŁ DURANKA?

Najczęściej mianem Duranki (inna nazwa Ekur) określa się  "górski dom", czyli zgromadzenie bogów w tzw. "Ogrodzie bogów". Przypominało to nieco grecki Olimp i uchodziło jako miejsce, z którego pochodziły boskie prawa Enlila. Było to centrum ziemi, gdzie niebo i ziemia trwały zjednoczone.

Duranka był także nazywany ojcem bogów. Wspominają o nim jedne z najstarszych tabliczek z pismem klinowym, pochodzących z Biblioteki Sardanapala (Asurbanipala). Wśród nich jest "Legenda o wichroptaku Zu i tablicach przeznaczeń”. Zu był bóstwem wiatru południowego, którego przedstawiano jako orła.

 

„Gdy Zu… wykonał wszystko – zbliżył się do niego Bel

Promienność czystej wody była przed nim

Czynność panowania widziały jego oczy

Czapkę godności monarszej, szatę królewską

Boskie tablice przeznaczeń ujrzał Zu.

Gdy zaś ujrzał ojca bogów, boga Duranki

W sercu jego obudziła się żądza panowania.

Chcę – chcę zabrać sobie tablice przeznaczeń

I na siebie przejąć władzę wszystkich rozkazów boskich.

Chcę zbudować sobie tron i nad rozkazami panować,

Chcę rządzić wszystkimi Igigi. (…)”


ZASADA DURANKI

         Zapewne niewielu z Was słyszało o tej zasadzie.  Duranka jako ojciec bogów był praprzyczyną wszystkiego. Na wielu glinianych tabliczkach pojawia się ta sama fraza: „Za sprawą Duranki”, co można by przetłumaczyć: „Za sprawą połączenia Nieba i Ziemi”. Bardzo wyraźnie jest to podkreślane szczególnie w micie o „tablicy przeznaczenia” (sum. Dub nam.meš). Kojarzy się ona niekiedy ze słynną "szmaragdową tablicą" Hermesa Trismegistosa, gdyż w obu przypadkach wspomniana została ta sama zasada, która oznacza: „Co na górze, to na dole”. Tablica przeznaczenia oraz babilońskie eposy rzucają nieco światła na podstawę filozofii starożytnej Mezopotamii, według której podstawę stanowi odwieczny przepływ energii oraz cykliczność zmian, jakie zachodzą w kosmosie. Niebo, ziemia i podziemia stanowiły zaś tylko część tego niekończącego się cyklu.

 

 LUDZKA DUSZA WEDŁUG DURANKI

 

         Zasada Duranki w żadnej mierze nie zaprzecza ogólnie przyjętym wyobrażeniom Królestwa Ereshkigal. Według mitów ludzka dusza po śmierci ciała zstępowała do krainy podziemia, witana tam przez strażnika Neti. W mroku Krainy Bez Powrotu musiała oczyścić się ze wszystkich błędów i win, by powrócić na ziemię czysta i nieskalana. W ten sposób podlegała tym samym prawom, co cały wszechświat, gdyż powtórnie rozpoczynała swój cykl narodzin, życia i śmierci.

 

Literatura:

Bielicki M., Zapomniany świat Sumerów, Warszawa 1996

Black J., Green A. (red.), Tabliczka przeznaczeń, w: Słownik mitologii Mezopotamii, Katowice 2006

Devine A., Magia w tradycji starożytnej, Wrocław 2004

Łyczkowska K., Szarzyńska K., Mitologia Mezopotamii, Warszawa 1981

Newton M., Wędrówka dusz, Białystok 2020

Zbiór arcydzieł poezji epickiej wszystkich czasów i narodów w streszczeniach i wyciągać ułożył A. Lange, tom I, Epos, babilońskie Enuma Elis, Brody, Warszawa 1909

 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Copyright © Anna Koprowska-Głowacka , Blogger