Tęczowa rewolucja

Ykaiaru z Pixabay

Tęczowa rewolucja

         W ostatnich latach tęcza wywołuje duże kontrowersje, gdyż zarówno niektórym politykom jak i zwykłym obywatelom kojarzy się wyłącznie ze środowiskami LGBT. Bardzo mnie to dziwi zważywszy, że są to ludzie w większości mieniący się katolikami.

Czyżby zapomnieli, że tęcza była i jest między innymi symbolami: przymierza Boga z człowiekiem, Jezusa, Trójcy Świętej, Maryi oraz siedmiu darów ducha?

Czyżby świat aż tak bardzo się zmienił, że odwieczny symbol więzi bogów z ludźmi teraz miał być negowany, bo… się kojarzy?

Czyżby nie zwrócili uwagi na pozornie drobny fakt, że tęczowa flaga symbolizująca ruch na rzecz równouprawnienia osób LGBT ma sześć a nie siedem kolorów?

To jest już prawdziwa tęczowa rewolucja. Rewolucja, która zawiedzie nas donikąd, gdyż odbiera symbolom ich pierwotne znaczenie.

Czym jest tęcza?

         Tęcza to zjawisko meteorologiczne i optyczne, które tworzy się w wyniku rozszczepienia światła widzialnego (najczęściej promieni słońca załamujących się w kroplach deszczu lub mgły) i przypomina wielobarwny łuk. Nasze oko wychwytuje w niej zwykle siedem barw: czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, indygo i fioletowy.

Tęcza w mitologii i religii

         Chyba wszystkie cywilizacje uważały tęczę za niezwykłe zjawisko, które musiało być dziełem bogów. Przez wieki jej pojawienie się na niebie tłumaczono w różnoraki sposób. Wspomnę tylko o kilku przykładach:

- dla Chińczyków była to szczelina w niebie, którą bogini Nüwa o rybim ogonie zamykała za pomocą kamieni i siedmiu kolorów,

- dla Hindusów był to łuk Indry, boga błyskawic i grzmotów, 

- dla starożytnych Greków uosobieniem tęczy była szybkonoga Iris o złotych skrzydłach –  posłanka bogów, która rozpinała siedmiobarwny łuk pomiędzy niebem a ziemią, a więc łącząc bogów z ludźmi,

- m mitologii nordyckiej tęcza zwana Bifröst  była płonącym mostem łączącym świat bogów (Ásgard) ze światem ludzi (Midgard), przez który bogowie przechodzili, by spotykać się w cieniu drzewa Yggdrasil,

- według Aborygenów świat narodził się z tęczowego węża,

- w Starym Testamencie tęcza to symbol przymierza Boga z człowiekiem. Kiedy arka spoczęła na górze Ararat i Noe zszedł na ląd, by złożyć ofiarę Bogu, ten obiecał nigdy więcej nie sprowadzać potopu, a na znak przymierza rozciągnął na niebie łuk tęczy,

- w Nowym Testamencie pojawia się na głowie anioła i symbolizuje nadzieję,

- w islamie to most Sirat – cienki jak włos i ostry jak brzytwa, przez który musi przejść dusza muzułmanina, by dostać się do nieba.

Symbolika tęczy

         Tęcza ma bardzo bogatą symbolikę. Symbolizuje między innymi: obecność i przymierze bóstwa z człowiekiem, błogosławieństwo i posłannictwo boskie, zgodę, przebaczenie, miłosierdzie, pokój, nadzieję, dobrą nowinę, odrodzenie, zmartwychwstanie, zwycięstwo, doskonałość, spokój ducha, itd.

         Zarówno najwyższy rzymski kapłan, jak i później papież otrzymywali miano pontyfików (łac. pontifex), czyli budowniczych mostów, którzy łączą wiernych z niebem.

         Ojcowie Kościoła widzieli w tęczy Jezusa Chrystusa, Trójcę Świętą albo Matkę Boską. W siedmiu kolorach dostrzegali siedem darów Ducha Świętego: mądrości, rozumu, rady, męstwa, umiejętności, pobożności i bojaźni bożej.

Przypomnijmy także wizerunek Jezusa podczas Sądu Ostatecznego. Na wielu freskach i obrazach siedzi On na tęczy.

Symbolika kolorów tęczy

         Kolory mają swoją symbolikę i ukryte znaczenie. W przypadku tęczy najważniejsze są trzy z nich:

niebieski – wiąże się z wodami potopu

czerwony – kojarzony jest z ogniem, w którym spłonie świat

zielony – obrazuje świat, jaki powstanie na nowo

Architektura

         Symbolika tęczy jest obecna na każdym kroku w architekturze kościelnej. Wystarczy popatrzeć na łuki arkadowe zamykające od góry otwór zwany tęczowym, który w kościołach łączy nawę główną z prezbiterium. 

 

Tęczowy most 

 

To pojęcie zna chyba każdy miłośnik zwierząt. 

Według pewnej legendy każde zwierzę, które umiera odchodzi za tęczowy most. Tam biega z innymi po wiecznie zielonych łąkach, wzgórzach i dolinach, pije z kryształowo czystych źródeł i cieszy się wieczną wolnością bez bólu i cierpienia. Jeżeli za życia miał kochającego właściciela może się z nim spotkać, gdy także on skończy swój żywot na ziemi.

Przysłowia:

Idź na koniec tęczy, a znajdziesz garniec pieniędzy (ang.)

Tęcza rano jak marzenie, to z niebios ostrzeżenie.

Powiedzenia

Dusza nie znałaby tęczy, gdyby oczy nie znały łez. (John V. Cheney)

Tęcza jest szalikiem nieba (Ramon Gomez de la Serna)

W snach:

Tęcza w marzeniach sennych zapowiada koniec kłopotów

Symbol tęczy na przestrzeni dziejów

         Tęczowa flaga została użyta w XVI wieku w wojnie chłopskiej (1524–1526), która wybuchła na terenie Świętego Cesarstwa Rzymskiego (Niemcy) jako symbol nadziei, nowego świata i zmian. To jednak nie jedyny przypadek. Tego typu flag jako symbolu pokoju używano także później. Ba, tęcza aż do 2013 roku była symbolem spółdzielczości (od 1921 roku) i używano jej także w spółdzielniach oraz znanych większości sklepach „Społem”.

         Statek Greenpeace to Rainbow Warrior (Tęczowy Wojownik). Nazwa odwołuje się do legendy Indian z plemienia Kri, według której: Kiedy świat jest chory i umiera, ludzie powstaną jak Wojownicy Tęczy.

         Tęczowa flaga jako symbol ruchu na rzecz równouprawnienia osób LGBT została zaprojektowana w 1978 roku przez Gilberta Bakera. Pewnie nie każdy zwrócił uwagę, że nieco różni się ona od tradycyjnej tęczy. Początkowo miała ona osiem kolorów, później zredukowano je do sześciu.

Literatura:

Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, biblia.deon.pl (dostęp 2019-05-09)

Dumézil G., Bogowie Germanów. Szkice o kształtowaniu się religii skandynawskiej, Warszawa 2006

Eberhard W., Symbole chińskie. Słownik., Kraków 2007

Greenler R., Tęcze, glorie i halo, Warszawa 1998

Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław- Warszawa- Kraków- Gdańsk 1987

Hezjod, Narodziny bogów (Theogonia); Prace i dni, Warszawa 1999

Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa 2003

Kopaliński W., Słownik symboli, Warszawa 1990

Lee R. L i Fraser A. B., The Rainbow Bridge: Rainbows in Art, Myth and Science, 2001

Mudrooroo, Mitologia Aborygenów, Poznań 1997

Piekarczyk S., Mitologia germańska, Warszawa 1979